- Tomasz Stępiński-Ustasiak
- 11 lutego 2024
- Bez kategorii
Sieci Private 5G – jak wdrożyć i wykorzystać potencjał technologii?
Standard 5G z powodzeniem jest wdrażany w ogólnokrajowych sieciach komórkowych. Zapewnia lepsze pokrycie terenu sygnałem, który jest stabilny i pozwala na przesyłanie pakietów danych znacznie szybciej, niż przy standardzie 4G.
Technologia ta wciąż ewoluuje. Jednym z obszarów rozwoju jest budowanie sieci Private 5G.
Przez sieć Private 5G rozumiemy sieć komórkową, opartą na standardzie 3GPP, którą używa się do prywatnych zasobów. W jej skład wchodzą dedykowane pasmo, sprzęt i oprogramowanie. Elelmenty te poprzez stały dostęp bezprzewodowy, łączą ze sobą punkty końcowe/czujniki IoT, aplikacje o niskich opóźnieniach, czy sieci szerekopasmowe. W praktyce technologia ta sprawdza się w firmach produkcyjnych, campusach, czy strefach ekonomicznych i technologicznych, gdzie na wskazanym terenie można wydzielić dedykowaną sieć, niezależną od sieci ogólnokrajowych.
Miejsce Private 5G w koncepcji Industry 4.0
Industry 4.0 to termin odnoszący się do czwartej rewolucji przemysłowej, która obejmuje technologie informatyczne, takie jak internet rzeczy (IoT), sztuczną inteligencję (AI), analitykę danych czy systemy cyber-fizyczne. Wdrożenie tych systemów pozwala zoptymalizować procesy produkcyjne i decyzyjne. Dzięki zaawansowanej analityce danych poprawia się jakość działań. Za każdą poprawą jakości idą zmniejszone koszty. Jednocześnie możliwe jest zwiększenie elastyczności produkcji oraz jej bezpieczeństwo. W końcu, dzięki Industry 4.0 możliwe jest wypracowanie nowych modeli biznesowych.
Sieć Private 5G pozwala na wykorzystanie szans płynących z koncepcji Industry 4.0. Co więcej, ciągły rozwój tej technologii stanowi kolejny etap w digitalizowaniu środowiska pracy.
Dla kogo są sieci Private 5G?
W pierwszej kolejności przychodzą na myśl firmy produkcyjne. Możliwość optymalizacji sterowania maszynami i wprowadzenia automatyki poprawia bezpieczeństwo i ogranicza koszty. Czy wymagana jest redukcja zatrudnienia? Nie, bo wciąż są potrzebne osoby, które będą analizować dane, optymalizować łańcuch dostaw, czy tworzyć nowe strategie wykorzystania sprzętu.
Uczelnie wyższe i campusy potrzebują dostępu do sieci Private 5G ze względu na proces badawczy nad rozwojem technologii. Wdrożenie tych rozwiązań tworzy warunki do testów, budowy prototypów, w końcu podnoszenie jakości sieci.
Smart cities, czyli miasta przyszłości mogą skorzystać z sieci Private 5G przy tworzeniu scentralizowanych systemów sterowania ruchem ulicznym, czy tworzeniu platform informacyjnych, np. o utrudnieniach w komunikacji, czy blokadach dróg. Jest to również krok milowy w kierunku rozwoju samochodów autonomicznych. Systemy bezpieczeństwa publicznego, np. monitoring wizyjny, który byłby oparty na architekturze Private 5G oznacza możliwość szybkiego przesyłu danych – obrazów wysokiej rozdzielczości oraz sterowania kamerami bez zbędnej zwłoki, jednocześnie będąc niezależnym od ogólnodostępnej sieci komórkowej.
Wyzwania stojące przed rozwojem sieci Private 5G
Prognozy rozwoju technologii są optymistyczne. Analitycy firmy Abi Research prognozują, że wartość globalnego rynku prywatnych sieci korporacyjnych w 2030 roku osiągnie nawet 109 mld dolarów[1]. Dotyczy to również obszaru rynku usług, tworzenia software’u oraz innych, które pojawią się wraz ze wzrostem możliwości technicznych.
Jak sytuacja wygląda w Polsce?
Na szczeście od kilku miesięcy mamy już dedykowane pasmo do prywatnych sieci 5G. Zarówno przedsiębiorstwa jak i JST moga występować o licencje z zakresu 3800 – 4200 Mhz do UKE. Licencje przydzielane są na wskazane pasmo i lokalizację. Ich cena jest niewygórowana bo jest to pomiędzy kilkadziesiąt a kilkaset złotych rocznie.
Po drugie wdrożenie takiego systemu wymaga przeprowadzenia testów, które trwają. Jeśli przedsiębiorstwo najpierw zdecyduje się poczekać na pełne regulacje i rozstrzygnięcie przetargów, a następnie przystąpi do testów, śmiało będzie można mówić o dwuletnim opóźnieniu. Konkurencja z innych państw UE, np. Francji gdzie Private 5G wdrażane jest już od roku, może okazać się za silna dla polskich producentów.
Po trzecie, wspomniane przeze mnie uczelnie wyższe co roku będą zwiększać liczbę miejsc i kierunków związanych z przesyłem informacji, tworzeniem rozwiązań technologicznych i innych projektów w tym obszarze. Specjalistyczna infrastruktura, w tym sieci Private 5G stanowią istotny komponent rozwoju.
Jakie są obecnie możliwości wdrożenia sieci Private 5G?
Najlepszą opcją jest skorzstanie z rozwiązań firm, które oferują infrastrukturę do testów, np. w promieniu 10 metrów, 2-3 pomieszczeń czy określonej powierzchni na zewnątrz budynków. Koszt przygotowania i wdrożenia systemu do tego procesu nie odbiega znacząco od kosztu większych sieci Wi-Fi. Pomimo wciąż nierozstrzygniętych przetargów, które umożliwią pełne wdrożenie tych rozwiązań, są możliwości do przeprowadzania legalnych testów.
Takim rozwiązaniem jest np zestaw Labkit firmy Firecell (https://firecell.io/labkit-5g/).
Co muszę zrobić, by skorzystać z sieci Private 5G?
Na początku warto skorzystać z usługi doradczej, by wspólnie określić obszary, gdzie wprowadzenie rozwiązań sieci Private 5G pozwoli podnieść konkurencyjność, bezpieczeństwo, czy stworzyć nowy model biznesowy.
Kolejnym krokiem będzie wybór dostawcy usług na podstawie wcześniejszej analizy i określonego budżetu.
Dzięki współpracy z UKE możliwe jest określenie warunków do przeprowadzenia testów.
Finansowanie nowych technologii z dotacji
W związku z uruchomieniem dotacji unijnych z programów na lata 2021 – 2027 pojawiło się sporo środków na dofinansowanie dla przedsiębiorców, jednostek naukowych i instytucji badawczych. Największe środki na wdrażanie innowacji w tym Przemysłu 4.0 znajdują się w programie Fundusze Europejskie dla Innowacyjnej Gospodarki 2021 – 2027 (FENG). W ramach największego naboru wniosków Ścieżka SMART prowadzonego przez PARP dla przedsiębiorców z sektora MSP dostępne jest blisko 4,5 mld zł. W tym naborze o dofinansowanie mogą ubiegać się przedsiębiorcy na prowadzenie badań, opracowywanie nowych produktów, usług, technologii, budowę i testy prototypu, wprowadzenie nowych rozwiązań do produkcji. Zakresy projektów w różnych modułach mogą również obejmować budowę laboratoriów, wprowadzenie rozwiązań środowiskowych, cyfrowych, internacjonalizację oraz rozwój kompetencji. Równolegle prowadzony jest nabór wniosków dla dużych przedsiębiorców.
Drugim źródłem rozwoju i wdrażania innowacji przez przedsiębiorstwa będą Regionalne Programy Operacyjne dla 16 województw. Każde z województw będzie wspierało ważne dla siebie specjalizacje, w tym z reguły rozwiązania IT.
Nie tylko przedsiębiorcy mogą sięgnąć po dofinansowanie, ale również instytucje naukowe i uczelnie oraz NGO. Dedykowany nabór dla konsorcjów z udziałem przedsiębiorców i podmiotów naukowych w ramach Ścieżki SMART planowany jest od października 2023 do stycznia 2024.
Poza krajowymi programami dotacyjnymi można również skorzystać z europejskiego programu Horyzont Europa. O dotację aplikować mogą przedsiębiorcy samodzielnie jak również w konsorcjach z innymi przedsiębiorstwami i podmiotami z sektora nauki.
Osobne wsparcie zaplanowano w ramach programu FENG dla DIHów. Jeden z naborów trwa do końca kwietnia 2023, ale następny przewidziany jest od listopada 2023 do stycznia 2024. Wsparcie w zakresie sieci Private 5G będzie możliwe o ile realizowany będzie szerszy projekt.
Podsumowanie – czy warto?
Technologia sieci Private 5G rozwija się bardzo szybko. Jej obecne możliwości wyprzedzają często uwarunkowania legislacyjne. Są to rozwiązania przyszłości, w związku z tym jest to najlepszy moment, by przeprowadzić analizę możliwości wdrożenia ich w przedsiębiorstwie.
Dzięki temu w ciągu najbliższych 2-3 lat firmy będą mogły skutecznie przetestować oraz wdrożyć nowe rozwiązania. W efekcie zdobyć przewagę konkurencyjną na rynku globalnym.
Porozmawiajmy o twojej firmie. Czy już wiesz, w jakim obszarze wdrożyłbyś sieć Private 5G?
[1] https://www.telko.in/idc-rynek-infrastruktury-dla-prywatnych-sieci-lte-5g-z-35-proc-cagr-do-2026-r